Toplam Sahip Olma Maliyeti Nedir?
Kullanılan bir yazılımın Toplam Sahip Olma Maliyeti, yalnız satınalma sırasında ödenen lisans bedeli ile değil, o yazılımın kullanıldığı süre boyunca güncellemeleri, bakımı ile o yazılımdan beklenen performansın sürekliliğini sağlamak üzere gerekli olan donanım yatırımları ve yazılımı kullanacak veya yönetecek olanların eğitimi için ödenen bedellerdir. Dolayısıyla yazılım alımlarında ilk başta ödenen lisans maliyeti dışındaki kullanım süresi içinde çıkaracağı masraflar da toplam sahip olma maliyeti içinde değerlendirilmelidir.
Bazı yazılımlar kullanım süreleri içinde lisanslama yöntemlerinin değiştirilmesi veya bakım koşullarının değiştirilmesi gibi farklı gider kalemlerini çıkartarak kullanıcılarını “sürprizlerle” karşılaştırmaktadır. Sonuç olarak toplam sahip olma maliyetini, görünen ve gizli maliyetlerin toplamı olarak da değerlendirmek mümkündür.
Birçok işletme gizli maliyetlerden kaçınmak için yazılım üreticilerinin kendilerine sunduğu ve zamanla değişen kapsama uyum sağlamaya çalışmaktadır. Ancak bu durum, zaman zaman yazılımlardaki bazı özelliklerin kısıtlanmasına katlanmak veya beklenilen performans düzeyinin altında düşmek ya da güncelleme desteğinden yoksun kalmak anlamına gelebilmekte ve sonuç olarak işletmenin asli işlerinin yapılmasını olumsuz etkileyebilmektedir. İşletmeler yazılımı satın alırken kendisine vaad edilenleri almak ve beklenen performans ile kullanmayı sürdürmek isterken “yolda” karşılaşılan bu olumsuzluklar özellikle marka bağımlısı olan işletmeleri zora sokmakta ve ek maliyetlere katlanmak zorunda bırakmaktadır.
Ayrıca değişen ve gelişen teknolojiye ayak uyduramayan markaların, kendisine bağımlı hale getirdiği işletmeler ise ileriye dönük yatırımlarını planlayamamakta ve zaman zaman asıl iş kollarındaki rekabet koşullarını bile kaybetme noktasına gelebilmektedir. Örneğin ATM cihazlarında kullanılan yazılımların üreticisinin geriye dönük uyumluluk özelliğini kaldıracağını duyurması sonucunda tüm ATM cihazlarındaki işletim sistemlerini değiştirmek zorunda kalan ve yeni işletim sisteminde ise cihaza yekpare bağlı yazıcının sürücüsü olmadığı için günlerce fiş çıktısı veremeyen bir bankanın başına gelenler gibi.
Dizin hizmetleri düşünüldüğünde toplam sahip olma maliyeti içinde satın alınan yazılımın lisansı, yıllık bakım ve güncelleme desteğine ilişkin bedeller, gerekli donanım maliyeti ve buna ilişkin ek bedeller, sistem yöneticilerinin eğitimi, entegrasyon ve kurulum süreleri ve maliyetlerinin yanı sıra uyumluluk düzeyinin de değerlendirilmesi gerekmektedir. Eğer kullanılacak olan dizin hizmeti işletmenin daha önce satın aldığı ve kullandığı yazılım ve sistemlerle uyumsuzluk gösteriyorsa bu durum ek çalışmaların yapılması veya yeni yatırımlar anlamına gelebilecektir. SambaBox, tüm etkenler değerlendirildiğinde yaygın kullanılan dizin hizmetleri ile yapılacak bir karşılaştırma sonucunda işletmelere ciddi maliyet avantajları getirirken işlevsellikten de ödün verilmemesini sağlamaktadır.
