Kış Saati Uygulaması Yürürlükten Kaldırıldı
Gün ışığından daha fazla yararlanmak amacıyla yaz saati uygulamasının yıl boyu sürdürülmesine ilişkin karar, Resmi Gazete’de yayımlandı. Böylece yılda iki defa bir iler bir geri uygulaması da ortadan kalkmış oldu.
“Gün ışığından daha fazla yararlanmak amacıyla bütün yurtta 27 Mart 2016 Pazar günü saat 03.00’ten itibaren bir saat ileri alınmak suretiyle başlatılan yaz saati uygulamasının, her yıl, yıl boyu sürdürülmesi kararlaştırılmıştır. Gün ışığından daha fazla yararlanmak amacıyla saatlerin düzenlenmesi hakkındaki, 14 Mart 2016 tarihli ve 8589 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nda yer alan ’30 Ekim 2016 Pazar günü saat 04.00’ten itibaren bir saat geri alınması’ ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.”
Yaz/Kış Saati Uygulamasındaki Değişiklikten Bilişim Dünyası Nasıl Etkilenecek?
Kötü haber, evet, bir etkisi olacak. İyi haber ise, umarız son kez etkilenmiş olacağız. Kurumsal kullanımdaki sunucuların yöneticilerinin özellikle işletim sistemi güncellemelerden nasıl çekindiklerini hepimiz biliriz. Sırf bu sebeple ile güncellemelerin otomatik olarak yüklenmemesi yaygın bir uygulamadır. Microsoft Windows veya Unix/Linux, farketmez, sistem saati ile ilgili bu tür bir uygulama değişikliği sonrası muhakkak bu konu ile ilgili özel bir yama, güncelleme paketi yayınlanır. Bu güncellemenin kurum içindeki tüm farklı işletim sistemi ve cihazlar için takip edilerek yüklenmesi gerekir.
Muhtemelen tüm işletim sistemleri için gerekli güncelleme paketleri zamanında yayınlanarak 30 Ekim’den önce kullanıma hazır olacaktır. Örneğin ntp paketini kullanan Linux işletim sistemleri için konu ile ilgili bildirimler hem ntp projesine hem de belirli başlı dağıtımlara yapılmıştır. (bkz: https://bugs.launchpad.net/ubuntu/+source/tzdata/+bug/1621373)
25 Ekim 2015 Örneği
1 Kasım 2015 günü gerçekleşen erken Genel Seçimleri nedeniyle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın kararıyla 25 Ekim 2015’te başlayacak kış saati uygulaması iki hafta ertelenmişti. Resmi Gazete’de yayımlanan ilgili kararla birlikte yaz saati uygulaması 8 Kasım 2015 tarihinde sona erecek ve kış saati uygulamasına geçilecek şekilde değiştirilmiş ve bu değişiklik çok geç yapılmıştı. Bu tür bir durumda, hem işletim sistemi paketlerinin yetişmesi hem de sistem yöneticilerinin bunları alıp güncellemesi için çok az bir zaman vardı.
Ben Internet Saati Kullanıyorum, Güncelleme Yapmak Zorunda Mıyım?
Kesinlikle, evet. Zira internet saati uygulaması sizin sistem saatinizin atom saati üzerinden güncellenmesini sağlar sadece. Bunun sebebi ise sisteminiz tarafından hesaplanan saniye uzunlukları ile atom saatinin hesaplanması arasında küçük de olsa sapmalar olabilmesidir. Bir yıl içerisinde sistem saatinin bir atom saati üzerinden güncellenmemiş ise, minimum 1-2 saniye bazen daha çok sapma görebilirsiniz. İnternet saati güncellemeleri bu hassasiyeti sağlamak için vardır.
Ancak Yaz/Kış saati değişikliği sisteminizde, örneğin Linux işletim sisteminde ntp paketi içerisinde gelen bir ayar dosyası içerisine yazılan bir satırdan ibarettir, ve servisin hangi tarihte sistemi bir saat iler veya geri alacağını belirtir. Dolayısı ile ntp paketinin güncellenmemiş ise, bugün karşılaştığımız durum gibi, sisteminiz 30 Ekim 2016 tarihinde saatini bir saat geri alacak ve kış saati uygulamasına geçecektir.
Hatalı Kış Saati Uygulamasına Geçen Sistemlerde Etkileri Ne Olur?
Tüm etkiler tam olarak tahmin edilemez, ancak sık görülen bazı durumlardan bahsedebiliriz. Diyelim ki sisteminizi güncellemediniz ve sistem kış saati uygulamasına geçti. Örneğin sistem kayıtları geçişin yapıldığı andan itibaren bir saat geriden zamanlanacaktır. Merkezi olarak kayıt topluyorsanız, kayıt toplayan sistem güncellenmiş ise ve yaz saatinde kaldıysa iki sistemin saatleri uyuşmayacağı için anormal durumların oluşması kaçınılmazdır. Siz bir olayın oluştuğunu örneğin bir giriş hatasının oluştuğunu bilirorsunuz, ve bunu merkezi kayıt sistemi üzerinden aratıyorsunuz, bulamayabilirsiniz.
E[er sisteminiz uzak kayıt sunucusuna Legacy Syslog olarak kayıt gönderiyor ise, bu protokolün içerisinde yerel saat dilimi bilgisi olmadığı için (RFC3164), olaylar aslında oldukları zamandan önce veya sonra (saat dilimine göre) oluşmuş gibi görünecektr. Eğer kayıtlarınızı akış şeklinde uzak sunucuya göndermek veya almak değil de, dosyadan okumak, toplu işlem yapmak gibi ise, uygulamanın kaydı üretirken yerel zaman dilimi bilgisini içine yazdığından emin olmak gerekir. Aksi takdirde bu kayıtlar içinde geçen olayların hepsi aslında bir saat önce/sonra oluşmuş gibi algılanacaktır.
Bu tür duruma kötü bir örnek: Oracle Listener Log
20-FEB-2002 14:46:54 * (CONNECT_DATA=(SERVICE_NAME=OZZIEDB001.OZZIEWORKS. COM)(CID=(PROGRAM=C:\WINNT\System32\dllhost.exe)(H OST=OZZIELIVE02)(USER=Administrator))) * (ADDRESS=(PROTOCOL=tcp)(HOST=XX.YYY.16.73)(PORT=21 32)) * establish * OZZIEDB001.OZZIEWORKS.COM * 0
Kayıtlar içierisinde yerel zaman dilimi bilgisinin veya UTC zaman farkının olmasına güzel bir örnek Apache Access Log:
93.158.152.49 - - [11/Sep/2016:12:08:38 +0300] "GET /robots.txt HTTP/1.1" 404 35471 "-" "Mozilla/5.0 (compatible; YandexBot/3.0; +http://yandex.com/bots)"
Tek Çözüm Güncelleme Mi?
Eğer sisteminizi güncelleyemiyorsanız, ve uygulamanız bu saat farklılığından etkileniyor ise bir diğer alternatif ise geçici olarak sistemi GMT+2 ye yani kış saatine geçtikten sonra tekrar GMT+3 e çekmek veya saat dilimini buna göre değiştirmek olabilir.